Đường Di Sản – Hành trình kết nối “di sản” bên sông Hồng

Trong lịch sử phát triển của các thành phố lớn trên thế giới, luôn tồn tại những con đường mang ý nghĩa vượt lên trên chức năng giao thông đơn thuần. Đó là những con đường lưu giữ ký ức, văn hóa, bản sắc và tinh thần của một vùng đất, nơi bạn đi qua không phải chỉ để đến một địa điểm, mà còn để cảm nhận lịch sử và dòng chảy thời gian. Tại tỉnh Hưng Yên, Việt Nam, tuyến đường Di Sản nằm ven theo sông Hồng với chiều dài 55.68 km và tổng vốn đầu tư lên tới 10.000 tỷ được ví như hành lang kết nối giá trị lịch sử, hiện tại và tương lai của miền đất hứa phía Đông Thăng Long, nơi hội tụ của những lớp trầm tích ngàn năm văn hóa.

Đường Di Sản nằm ở đâu?

Đường Di Sản là tuyến đường dài 55,68 km ven theo sông Hồng, thuộc địa phận tỉnh Hưng Yên, với:

• Điểm đầu (Km0+00) là đoạn giáp ranh giữa Hà Nội & Hưng Yên, gần khu đô thị Ecopark.
• Điểm cuối (Km55+680) là xã Tân Hưng, gần thành phố Hưng Yên.

Theo bản đồ quy hoạch của tỉnh Hưng Yên sau sáp nhập năm 2025, đường Di Sản đi qua tất cả 13 xã & phường, lần lượt là: Phụng Công, Văn Giang, Mễ Sở, Triệu Việt Vương, Châu Ninh, Khoái Châu, Chí Minh, Đức Hợp, Hiệp Cường, Sơn Nam, Phố Hiến, Hồng Châu, Tân Hưng. Đồng thời, đường Di Sản đi qua 5 di sản liên vùng lần lượt là: Thăng Long, Phố Hiến, Tam Chúc, Bái Đính, Chùa Hương.

Phần lớn đường Di Sản nằm bám sát song song theo đường tỉnh 378, còn được biết đến là đường đê sông Hồng và là một trong những trục giao thông chính của tỉnh Hưng Yên. Trên tuyến đường, dự kiến các công trình cầu vượt qua hệ thống kênh thủy lợi, bao gồm cầu vượt trạm bơm Liên Nghĩa, trạm bơm Nghi Xuyên, và cầu Nghi Xuyên sẽ được triển khai xây dựng, đảm bảo phù hợp với dòng chảy hiện hữu.

Sông Hồng – “Cái nôi” của đường Di Sản

Đường Di Sản Hưng Yên được gắn liền với sông Hồng, nơi được xem như cội nguồn của nền văn minh Bắc Bộ. Từ hàng ngàn năm trước, sông Hồng đã là nơi đặt chân và sinh sống của những người dân Lạc Việt. Những làng mạc, thành thị và trung tâm văn hóa lớn được hình thành xung quanh sông Hồng, mà nổi tiếng phải kể đến 5 địa danh: Thăng Long, Phố Hiến, Tam Chúc, Bái Đính, Chùa Hương.

Đồng thời, nằm dọc theo 2 bên sông Hồng còn có những làng nghề truyền thống như gốm Bát Tràng, tương bần Mỹ Hào, long nhãn Hồng Nam, hương xạ Cao Thôn, chạm bạc Huệ Lai, đúc đồng Lộng Thượng, mộc mỹ nghệ Hòa Phong vv… ; những di tích lịch sử: đình, chùa, đền, miếu gắn liền với tín ngưỡng dân gian và Phật giáo như: chùa Thái Lạc, chùa Nôm, chùa Hương Lãng, đền Hóa Dạ thờ Chử Đồng Tử vv…

Và tất nhiên nằm ven sông Hồng không thể thiếu những bãi bồi màu mỡ, nơi thiên nhiên và con người cùng giao hòa sinh sống. Chính sự hội tụ văn hóa độc đáo đã tạo tiền đề để hình thành nên một trục không gian độc nhất – Nơi sông Hồng không còn là ranh giới chia tách vùng miền, mà trở thành trục kết nối văn hóa & lịch sử, nơi mỗi bước chân là một câu chuyện, mỗi không gian là một lát cắt lịch sử.

Đường Di Sản ảnh hưởng đến phát triển đô thị như thế nào?

Bước sang thế kỷ XXI, Hà Nội và các tỉnh thành lân cận đối diện bài toán: phát triển đô thị nhưng không đánh mất bản sắc. Do đó, đường Di Sản được tỉnh Hưng Yên triển khai xây dựng đã mang đến một giải pháp dung hòa giữa phát triển đô thị và bảo tồn truyền thống. Như đã kể trên, đường Di Sản không chỉ đơn thuần là một đại lộ phục vụ giao thông, mà còn định hình với nhiều lớp giá trị: vừa mở ra không gian cảnh quan ven sông, vưa bảo tồn văn hóa – lịch sử, vừa thúc đẩy du lịch trải nghiệm vv…

Lợi ích của đường Di Sản nằm ở việc tạo sinh kế bền vững cho cộng đồng xung quanh, khi các làng nghề, không gian văn hóa, di tích lịch sử được kết nối trong một trục phát triển hợp lý, người dân không bị đứng ngoài quá trình đô thị hóa, mà trở thành một phần của nó. Nghề truyền thống được bảo tồn và nâng cao thông qua du lịch trải nghiệm, qua đó người dân có thêm cơ hội việc làm, đời sống vật chất & tinh thần được cải thiện.

Đồng thời, đường Di Sản Hưng Yên còn góp phần gia tăng giá trị bất động sản của những khu đô thị nằm trên hoặc gần trục đường, nổi bật phải kể đến 2 khu đô thị Ecopark và Alluvia City. Khác với những dự án phát triển “nóng”, giá trị của bất động sản gắn liền với đường Di Sản mang tính bền vững, nhờ những giá trị văn hóa & lịch sử không thể sao chép. Đây là điều đã được minh chứng tại nhiều quốc gia phát triển như Pháp, Anh, Hàn Quốc với các tuyến đường di sản ven sông Seine, sông Thames, sông Hàn vv…

Nhìn chung, đường Di Sản Hưng Yên không đơn thuần là một trục giao thông trải dài 55.68 km ven theo sông Hồng, mà đó còn là “hành lang sinh thái – văn hóa – lịch sử”, kết nối những giá trị truyền thống với nhịp sống hiện đại. Đây là minh chứng cho một tư duy phát triển đô thị tiến bộ: không hy sinh quá khứ để đổi lấy tương lai, mà để quá khứ trở thành nền tảng cho tương lai.

Trên trục đường ấy, lịch sử không bị đóng khung trong bảo tàng, mà hiện hữu sống động bên trong hành trình mỗi ngày – Nơi mỗi bước chân không còn là di chuyển bên trong không gian, mà còn là “du hành thời gian”: từ những lớp phù sa của sông Hồng ngàn năm trước, đến những khu đô thị hiện đại của hôm nay và mai sau.